Konijnen het haasje

Naast Konzo zijn er nog een veertiental professionele konijnenfokkers in België, voornamelijk in Vlaanderen. Met de Belgische en Vlaamse wetgeving rond parkhuisvesting claimt de sector koploper te zijn in dierenwelzijn. De parkkooien zijn sinds 2016 verplicht voor vleeskonijnen (leeftijd: 5 weken tot slacht) en vanaf 2025 ook voor moederkonijnen. Via subsidieregelingen kan de sector een aanzienlijk deel van de kosten voor ombouw naar “diervriendelijke parkhuisvesting” doorschuiven naar de belastingbetaler.16

Uit vakliteratuur blijkt echter dat parkkooien konijnen geen goed leven garanderen en dat de gefilmde misstanden bij Konzo geen incidenten zijn.

Ziektes en sterfte

De diervriendelijkere plastic kooibodems in parken bleken in de praktijk nieuwe hygiëneproblemen met zich mee te brengen. De plastic bodems raken sneller vervuild dan de vroegere draadgazen bodems omdat de mest niet goed door de gaten valt. Plastic roosters raken bovendien beschadigd omdat konijnen er aan knagen. Ziektekiemen hopen zich op in de beschadigingen, wat grondig reinigen en ontsmetten van kooien bemoeilijkt. Door de gebrekkige hygiëne in de parkkooien verspreiden gevaarlijke konijnenziektes zoals coccidiose en dikkebuikenziekte zich sneller.17

Hoewel elke fokkerij een bedrijfsdierenarts heeft en de konijnen niet bedreigd zijn door roofdieren, jagers, landbouwmachines, voedselschaarste of slechte weersomstandigheden, ligt de sterfte in de Belgische konijnensector schrikbarend hoog. 20 tot 25% van de dieren overlijdt in de fokkerijen. De omschakeling naar parkhuisvesting heeft hierin geen verbetering gebracht.18

Agressie bij moeders in groep

Momenteel worden moederdieren nog individueel gehuisvest. Vanaf 2025 is het wettelijk verplicht om ook de moederdieren in groepsparken te houden. Wetenschappers waarschuwen nu al voor de risico’s van groepsparken voor moeders.

Hoewel konijnen nood hebben aan sociaal contact met soortgenoten, is bekend dat moederkonijnen zich in groepskooien erg agressief opstellen, vooral rond de periode van de bevalling en de eerste weken na de geboorte. Dit heeft te maken met het gebrek aan ruimte in een park, waardoor de dieren elkaar moeilijk kunnen ontwijken. Er breken vechtpartijen uit waarbij konijnen gewond raken of zelfs sterven.1920

Landbouwinstituut ILVO onderzocht mogelijkheden voor semi-groepshuisvesting waarbij moederkonijnen in individuele kraamkooien bevallen en pas enkele weken later overgaan naar groepshuisvesting. ILVO geeft aan dat de agressieproblemen niet opgelost zijn met semi-groepshuisvesting. In elk proefopzet zagen de onderzoekers nog veel verwondingen, zowel bij moederkonijnen als bij hun jongen.21

Conclusie: stop de konijnenindustrie

In tegenstelling tot wat VLAM, de konijnenindustrie en de supermarkten in reclame-uitingen beweren, kunnen konijnen nauwelijks natuurlijk gedrag vertonen in parkkooien. In de plastic bodems kunnen de dieren geen holen graven. De ruimte per vleeskonijn is in een parkkooi beperkt tot 800 cm2, wat overeenkomt met een anderhalf A-viertje. In de kooi ligt een kort stukje PVC-buis voor 30 konijnen: het veehouderij-alternatief voor de meterslange ondergrondse tunnels waarin hun wilde soortgenoten schuilen. De herhaaldelijke kunstmatige inseminaties van moederdieren zijn op geen enkele manier ‘natuurlijk’ te noemen. Het vangen, laden en transporteren van grote groepen slachtrijpe konijnen kan niet diervriendelijk gebeuren. Werknemers onder tijdsdruk hebben geen andere mogelijkheid dan de dieren met geweld uit de kooien te trekken. Het oppakken aan gevoelige lichaamsdelen en het gooien met konijnen resulteert onvermijdelijk in letsels en breuken.

Het onderzoek van Ongehoord toont aan dat moderne kooien en strengere welzijnswetgeving het dierenleed in de konijnenhouderij niet kunnen stoppen. Alleen door de konijnensector te saneren, kan dierenleed voorkomen worden.